نحوه عمل و تاثیر کلوپیدوگرل

کلوپیدوگرل متعلق به گروهی از دارو ها است موسوم به داروهای مهار کننده تجمع پلاکت یا ضد پلاکت.کلوپیدوگرل جهت کمک به پیشگیری از بروز حمله قلبی ، سکته مغزی و سایر مشکلات مربوط به گردش خون در افرادی که آترواسکلروز دارند مورد استفاده قرار میگیرد. (آترواسکلروز به معنی تنگ شدن رگ های خونی به دلیل سخت شدن دیواره آنهاست).
کلوپیدوگرل همچنین در افرادی که در حال حاضر یک رویداد آتروترومبوتیک مانند حمله قلبی ، سکته مغزی و بیماری های شریانی محیطی (مشکلات جریان خون در شریان ها) را تجربه کرده اند مورد استفاده قرار میگیرد.
کلوپیدوگرل همراه با استیل سالیسیلیک اسید در افرادی که مبتلا به سندرم حاد کرونری یا فیبریلاسیون دهلیزی (ضربان قلب نا منظم و سریع )هستند برای کاهش خطر ابتلا به حمله قلبی یا سکته مغزی استفاده می شود.

به طور معمول، پلاکتها هنگام خونریزی به لخته شدن خون کمک می کنند؛ وقتی که شریان ها توسط رسوبات چربی (پلاک ها) تنگ می شوند، پلاکت ها اغلب در عروق به هم می چسبند. پلاک ها میتوانند موجب پارگی رگ شوند که آن هم به نوبه خود سبب تجمع بیشتر پلاکت ها در محل پارگی میشود و در نهایت با ایجاد لخته موجب انسداد شدیدتر شریان میگردد.با تنگی بیشتر شریان  شانس حمله قلبی، سکته مغزی، یا سایر مشکلات گردش خون افزایش می یابد. کلوپیدوگرل باعث جلوگیری از تجمع و به هم چسبیدن پلاکت ها می شود.

مصرف دارو را بدون مشورت با پزشک خود متوقف نکنید.

از قرار دادن این دارو در اختیار سایر افراد خودداری کنید ختی اگر علایمی مشابه با بیماری شما داشته باشند: مصرف این دارو بدون تجویز پزشک میتواند مضر باشد.

نحوه مصرف کلوپیدوگرل

مقدار و نحوه مصرف پیشنهادی کلوپیدوگرل برای بزرگسالان به شکل مصرف روزانه یک قرص 75 میلی گرمی میباشد.
برای افراد مبتلا به سندرم های حاد کرونری در ابتدا 300 میلی گرم به عنوان دوز بارگیری  تجویز می شود. پس از این، درمان با کلوپیدوگرل 75 میلی گرم یک بار در روز همراه با استیل سالیسیلیک اسید شروع می شود.

بسیاری از موارد ممکن است بر میزان دوز دارویی که توسط پزشک تجویز میشود تاثیر بگذارد. مانند وزن بدن، سایر مسائل پزشکی و یا مصرف دارو های دیگر . در مورد مقدار دوز مصرفی دارو دستورات پزشک را دقیقا اجرا کنید.

کلوپیدوگرل میتواند با یا بدون غذا مصرف شود.

در صورتی که متوجه شدید مصرف دارو را فراموش کرده اید هرچه زودتر آنرا مصرف کنید و اگر به نوبت بعدی مصرف دارو زمان اندکی باقی مانده از مصرف داروی فراموش شده خود داری کنید و استفاده از دارو ها را طبق برنامه پیش ببرید.از مصرف داروی اضافی اجتناب کنید.

این دارو را در دمای اتاق نگهداری کنید و آن را در برابر نور و رطوبت قرار ندهید.  کلوپیدوگرل را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.

داروها را از طریق فاضلاب دور نریزید. (به عنوان مثال از راه سینک ظرفشویی یا  توالت) یا همچنین از انداختن آن در میان زباله های خانگی اجتناب کنید در مورد نحوه صحیح دور انداختن دارو با دکتر داروساز مشورت کنید.

موارد منع مصرف کلوپیدوگرل

در صورتی که هریک از شرایط زیر در مورد شما صادق است از مصرف کلوپیدوگرل اجتناب کنید :

• حساسیت نسبت به کلوپیدوگرل یا هریک از مواد سازنده آن.
• داشتن خونریزی فعال مثل زخم معده یا خونریزی مغزی
• بیماری کبدی قابل توجه یا زردی کلستاتیک.

عوارض جانبی کلوپیدوگرل

بسیاری از دارو ها میتوانند سبب اثرات جانبی شوند؛اثرات جانبی پاسخ های ناخواسته ای هستند در برابر مصرف دارو با دوز نرمال؛اثرات جانبی میتوانند خفیف یا شدید باشند همچنین ممکن است گذرا یا دائمی باشند.

اثرات جانبی که در لیست زیر ذکر شده است توسط کمتر از 1% مصرف کنندگان اتینیل استرادیول گزارش شده است؛بسیاری از اثرات جانبی قابل مدیریت هستند و تعدادی نیز با مرور زمان از بین میروند.

در صورت داشتن عوارض جانبی زیر بصورت شدید و یا مزمن به پزشک اطلاع دهید.در مورد نحوه مدیریت اثرات جانبی با دکتر داروساز صحبت کنید.

• یبوست
• اسهال
• سرگیجه
• سردرد
• احساس سوزش در بالای معده
• درد مفصلی یا عضلانی
• حالت تهوع
• استفراغ

در صورت داشتن هریک از اثرات جانبی زیر هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید:

• درد شکم
• علائم آنفلوانزا (کمبود ناگهانی انرژی، تب، سرفه، گلودرد)
• علائم خونریزی (مثلا خونریزی بینی، خون در ادرار، سرفه همراه با خون ، خونریزی لثه، کبودی یا خونریزی غیر معمول )
• دانه دانه شدن یا خارش پوست
• علائم مشکلات کبدی (به عنوان مثال، زرد شدن پوست یا چشم، ادرار تیره، مدفوع به رنگ روشن ، استفراغ، تهوع، درد شکمی)
•  احساس گز گز در دست ها، بازوها، یا پاها

در صورت بروز هریک از علایم زیر مصرف دارو را متوقف کرده و فورا به مراکز درمانی یا اورژانس مراجعه کنید.

• درد قفسه سینه
• علایم خونریزی در معده از جمله مدفوع خون آلود و تیره رنگ ،بالا آوردن خون ، استفراغ خون آلود یا با زمینه هایی از رنگ قهوه ای.
• علایم عفونت: علائم ممکن است شامل تب و یا لرز، اسهال شدید، تنگی نفس، سرگیجه طولانی مدت، سردرد، سفتی گردن ، کاهش وزن یا بی حسی باشد.
•  علائم واکنش شدید آلرژیک (به عنوان مثال، تورم صورت یا گلو، کهیر، و یا مشکل تنفس)
• علائم سکته مغزی (به عنوان مثال سردرد ناگهانی یا شدید؛  از دست رفتن ناگهانی هماهنگی حرکات بدن؛ تغییر در وضعیت بینایی؛ سرگیجه، لکنت زبان ناگهانی، ضعف ناگهانی، بی حسی یا درد در دست ها یا پاها)

سایر هشدار ها و توصیه های ایمنی

اگر هرگونه بیماری آلرژیک دارید پیش از مصرف دارو پزشک را درجریان بگذارید.همچنین در صورت باردار بودن یا شیر دادن به نوزاد و یا مصرف داروهای دیگر باید پزشک را در جریان بگذارید؛ این عوامل ممکن است بر چگونگی استفاده از این دارو تاثیر بگذارد.

آلرژی: بعضی از افراد که به داروهای ضد ترومبوسیت مانند تیکلوپیدین یا پراسوگرل آلرژیک هستند، واکنش های آلرژیک به کلوپیدوگرل را نیز تجربه میکنند. قبل از مصرف کلوپیدوگرل، در مورد هر گونه عوارض جانبی که به دلیل مصرف داروهای ضد پلاکت تجربه کرده اید باید با پزشک صحبت کنید. اگر علائم واکنش آلرژیک مانند دانه دانه شدن پوست، خارش، مشکل در تنفس یا تورم صورت و گلو را تجربه کردید، فورا به پزشک معالج مراجعه کنید.

مشکلات خونریزی: کلوپیدوگرلر خطر خونریزی را افزایش می دهد. استفاده از داروهای دیگر (به عنوان مثال، وارفارین و  دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی) ممکن است این خطر را افزایش دهد. اگر سابقه ای از اختلالات خونریزی دارید، باید در طول مصرف این دارو تحت نظر پزشک باشید. اگر علائم خونریزی شدید یا بیش از حد در شما پدیدار شد (به عنوان مثال خونریزی از راست روده، کبودی آسان، ادرار خون آلود، مدفوع تیره، درد مداوم شکم و استفراغ)، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. پورپورای ترومبوتیک ترومبوسیتوپنیک، یک بیماری نادر است که ممکن است در طول مصرف کلوپیدوگرل اتفاق بیفتد و به درمان فوری نیاز دارد. علائم شامل کاهش تعداد سلول های خونی، کاهش عملکرد کلیه و تب است. در صورت بروز هر یک از این علائم در طول مصرف این دارو، فورا به پزشک مراجعه کنید.

عملکرد کلیه: در صورت داشتن نارسایی کلیه یا هرگونه بیماری کلیوی دیگر پزشک را درجریان بگذارید چون ممکن است در مقدار دوز تجویزی توسط پزشک و چگونگی مصرف دارو موثر باشد.همچنین در طول مصرف کلوپیدوگرل ممکن است تست عملکرد کلیه ها مورد نیاز باشد.

عدم تحمل لاکتوز: کلوپیدوگرل حاوی لاکتوز است.در صورتی که بدن شما قادر به تحمل گالاکتوز نیست (مانند ابتلا به گالاکتوزمی) نباید از این دارو استفاده کنید.

عملکرد کبد:در صورت داشتن نارسایی کبدیا هرگونه بیماری کبدی دیگر پزشک را درجریان بگذارید چون ممکن است در مقدار دوز تجویزی توسط پزشک و چگونگی مصرف دارو موثر باشد.همچنین در طول مصرف کلوپیدوگرل ممکن است تست عملکرد کبد مورد نیاز باشد. افرادی که دچار نارسایی شدید کبدی هستند نباید از کلوپیدوگرل استفاده کنند.

مهار کننده های پروتون پمپ:گروهی از دارو ها هستند مانند امپرازول و لانزویرازول که برای درمان زخم معده و احساس سوزش در قسمت فوقانی معده تجویز میشوند.استفاده از مهارکننده های پروتون پمپ (PPI) همراه با کلوپیدوگرل ممکن است میزان اثربخشی کلوپیدوگرل را کاهش دهد.اگر از PPI ها استفاده میکنید پزشک را در جریان بگذارید تا در صورت تشخیص ، داروی دیگری را جایگزین آن کند.

مشکلات معده: از آنجا که کلوپیدوگرل میتواند ریسک خونریزی را افزایش دهد و فرایند انعقاد خون را کندتر کند در صورت داشتن زخم معده پزشک معالج را در جریان بگذارید.برخی از داروها میتوانند ریسک ابتلا به زخم معده را افزایش دهند از جمله دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی (مانند ایبوپروفن ، ناپروکسن و...) اگر از چنین دارو هایی استفاده میکنید به پزشک اطلاع دهید.

جراحی: اگر به هر دلیلی بیمار احتیاج به جراحی داشته باشد ممکن است که پزشک مصرف کلوپیدوگرل را به دلیل بروز خونریزی حین جراحی برای مدتی قطع کند. پیش انجام دادن عمل جراحی حتما پزشک را از مصرف کلوپیدوگرل آگاه سازید.

بارداری: کلوپیدوگرل نباید در دوران بارداری مصرف شود مگر اینکه مزایای مصرف آن بیشتر از معایبش باشد. اگر در طول مصرف کلوپیدوگرل باردار شدید بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.

شیردهی به نوزاد: اینکه کلوپیدوگرل میتواند وارد شیر مادر بشود یا خیر تا کنون مشخص نشده است اما ممکن است نوزادی را که از شیر مادر تغذیه میکند تحت تاثیر قرار دهد؛ بهتر است پیش از شیر دادن به نوزاد در این مورد با پزشک مشورت کنید.

مصرف در کودکان: ایمنی و اثربخشی مصرف کلوپیدوگرل برای کودکان  تایید نشده است.

تداخل دارویی

 لیست داروهایی که میتوانند با کلوپیدوگرل تداخل ایجاد کنند: 

 A

• abiraterone
• acetylsalicylic acid (ASA)
• amiodarone
• anagrelide
• آنتی اسید ها مانند ( aluminum hydroxide, calcium carbonate, magnesium hydroxide)
• apixaban
•  ضد قارچ ها مانند (, fluconazole, ketoconazole, voriconazole)

B

• bortezomib
• bupropion

C

• مسدود کننده های کانال های کلسیمی مانند ( amlodipine, diltiazem, nifedipine, verapamil)
• cimetidine
• cyclophosphamide

D

• dabigatran
• dasatinib
• desvenlafaxine
• dipyridamole

G

• gemfibrozil
• ginger
• ginkgo biloba
• ginseng
• glucosamine
• grapefruit juice

 H

• HIV-NNRTI ها مانند ، ( delaviridine, efavirenz, etravirine, nevirapine)

I

• irinotecan
• isoniazid

L

• داروهای حاوی سطح پایینی از هپارین (dalteparin, enoxaparin, tinzaparin)

M

• آنتی بیوتیک های ماکرولید مانند (clarithromycin, erythromycin)

• methadone
• moclobemide
• modafinil
• morphine
• مولتی ویتامین های حاوی مواد معدنی یا بدون مواد معدنی

N

• nabumetone
• NSAID ها مانند (ibuprofen, diclofenac, ketorolac, naproxen)

O

• اسید های چرب اُمگا-3
• oseltamivir

P

• oseltamivir
• pentoxifylline
• promethazine
• PPI ها مانند (esomeprazole, lansoprazole, omeprazole, pantoprazole)

R

• rifabutin
• rifampin
• rivaroxaban

S

• selegiline
• SSRI ها مانند (citalopram, duloxetine, fluoxetine, paroxetine, sertraline)

T

• ticlopidine
• ticagrelor
• tipranavir
• tranylcypromine

U

• urokinase

V

• venlafaxine
• vitamin E

W

• Warfarin

در صورتی که از داروهای ذکر شده در لیست بالا استفاده میکنید پزشک را در جریان بگذارید؛ پزشک شما ممکن است اقدامات زیر را در مورد شما انجام دهد:

• قطع مصرف یکی از دارو های مورد استفاده شما
• جایگزینی یک داروی خاص به جای دارویی که هم اکنون مصرف میکنید
• تغییر در نحوه مصرف داروها و یا قطع مصرف آنها

ایجاد شدن تداخل بین دارو ها همیشه به معنای قطع مصرف دارو و یا تغییر آن به دارویی دیگر نیست. در مورد چگونگی مدیریت تداخل داروها با پزشک معالج مشورت کنید.

داروهای بسیاری میتوانند با کلوپیدوگرل تداخل ایجاد کنند؛ در صورتی که از داروهای گیاهی ، داروهای بدون نسخه و مکمل های غذایی استفاده میکنید پزشک را در جریان بگذارید؛ همچنین مصرف مشروبات الکلی ، کافئین و نیکوتین موجود در سیگار میتوانند بر کلوپیدوگرل تاثیر بگذارند.

پرسش سوال

اگر هنوز سوالی در رابطه با کلوپیدوگرل دارید. میتوانید آن را در انجمن پرسش و پاسخ مطرح کرده و متخصصین مربوطه در وب سایت به آن جواب دهند.

مترجم: فرهاد نامدار
نوشته شده در 27 مرداد 1396
مرجع : www.medbroadcast.com