اکسی کدون چیست؟

اکسی کدون یک داردی ضد درد حاوی مواد روانگردان است.روان گردان ها را بعضا میتوان جزوی از مواد مخدر به حساب آورد.اکسی کدون برای درمان درد های متوسط و شدید به کار میرود.

اکسی کدون روی مغز تاثیر میگذارد و نحوه احساس و پاسخ مغز نسبت به درد را تغییر میدهد.

اطلاعات مهم

در صورتی که به آسم شدید یا سایر بیماری های تنفسی و یا انسداد معده یا روده مبتلا هستید نباید از اکسی کدون استفاده کنید.

اکسی کدون میتواند تنفس را کند وحتی متوقف کند.همچنین اکسی کدون میتواند اعتیاد آور باشد.سوء مصرف اکسی کدون میتواند موجب اعتیاد ، اووردوز و یا مرگ شود ؛ به ویژه در کودکان و افرادی که بدون نسخه و تجویز پزشک از این دارو استفاده میکنند.

مصرف اکسی کدون در دوران بارداری و اقدام به ترک آن ممکن است صدمات جدی و جبران ناپذیری به نوزاد وارد کند.

در صورتی که اکسی کدون با الکل یا داروهایی که سبب خواب آلودگی و کندی تنفس میشوند مصرف شود میتواند اثرات جانبی خطرناکی به دنبال داشته باشد.

پیش از مصرف اکسی کدون

موارد زیر را با پزشک خود در میان بگذارید:

در صورتی که به اکسی کدون حساسیت دارید و نیز در صورت داشتن هریک از موارد زیر نباید از اکسی کدون استفاده کنید:

• آسم شدید یا سایر بیماری های تنفسی
• انسداد معده یا روده

اگر چنان چه از دارو های مشابه که حاوی مخدر هستند استفاده میکنید نباید همزمان با آن از اکسی کدون استفاده کنید.

بسیاری از انواع اکسی کدون برای استفاده در افراد زیر 18 ممنوع است.اکسی کدون نباید برای کودکانی که کمتر از 11 سال دارند مورد استفاده قرار گیرد.

برای حصول اطمینان از اینکه مصرف اکسی کدون برای شما مضر نیست در صورتی که هریک از موارد زیر در مورد شما صادق است پیش از مصرف دارو با پزشک مشورت کنید:

• سابقه ی ضربه مغزی ، تومور مغزی یا تشنج
• سابقه ی سوء مصرف دارو ، اعتیاد به الکل یا داشتن بیماری روحی و روانی
• مشکلات مربوط به ادرار
• بیماری های کبدی و کلیوی
• مشکلات مربوط به کیسه صفرا ، پانکراس و یا تیروئید
• اگر از آرام بخش هایی مثل والیوم ( دیازپام ، آلپرازولام ، لورازپام ، آتیوان ، کلونوپین ، رستوریل ، ترانکسن ، وِرسِد ، زاناکس و...) استفاده میکنید.

نوزادانی که به دلیل مصرف اکسی کدون توسط مادر در دوران بارداری به این دارو اعتیاد پیدا کرده اند ممکن است برای چندین هفته نیاز به درمان و نظارت پزشکی داشته باشند.

مصرف دراز مدت دارو های حاوی مخدر میتواند بر روی توانایی باروری چه در مردان و چه در زنان تاثیر بگذارد. تا کنون مشخص نشده است که آیا تاثیرات داروهای حاوی مخدر بر روی باروری دائمی هست یا خیر.

مشخص شده است که اکسی کدون میتواند وارد شیر مادر شود و به نوزادی که از شیر مادر تغذیه میکند صدماتی وارد کند از جمله خواب آلودگی و مشکلات تنفسی .اگر از اکسی کدون استفاده میکنید نباید به نوزاد شیر دهید.

نحوه مصرف اکسی کدون

در مورد چگونگی مصرف دارو دستورات پزشک را با دقت اجرا کنید.اکسی کدون میتواند موجب کندی یا توقف تنفس شود به ویژه در زمان آغاز مصرف یا تغییر دادن میزان دوز دارو.هرگز از اکسی کدون بیش از مقدار تجویز شده توسط پزشک استفاده نکنید و از مصرف این دارو بیش از زمان توصیه شده خودداری کنید. در صورتی که احساس میکنید اثر بخشی اکسی کدون کمتر شده و دیگر دردتان تسکین نمی یابد به پزشک معالج اطلاع دهید.

اکسی کدون میتواند موجب اعتیاد شود ؛ از قراردادن این دارو در اختیار سایر افراد به ویژه کسانی که دارای سابقه ی سوء مصرف دارو یا اعتیاد هستند خودداری کنید. سوء مصرف دارو های حاوی مخدر میتواند سبب اعتیاد ، اووردوز و مرگ شود به ویژه در کودکان و افرادی که بدون تجویز پزشک از این دارو استفاده میکنند.فروش ویا قرار دادن این دارو در اختیار دیگران خلاف قانون است.

اگر از سایر دارو های حاوی مخدر بصورت منظم استفاده میکنید با آغاز مصرف اکسی کدون انتشار پایدار، باید مصرف آنها را منوقف کنید.

اکسی کدون را همراه با غذا مصرف کنید.

از خرد کردن ، شکستن و یا باز کردن کپسول اکسی کدون خودداری کنید. جهت پیشگیری از بروز اووردوز دارو را آنگونه که هست مصرف کنید.

دوز داروی مایع را با استفاده از سرنگ یا قاشق های مخصوص سنجش دوز دارو اندازه بگیرید.

از قطع ناگهانی مصرف دارو خودداری کنید و درباره ی نحوه کم کردن دوز دارو دستورات پزشک را مد نظر داشته باشید.

شکستن و خورد کردن اکسی کدون جهت استنشاق و یا مخلوط کردن آن با مایعی دیگر جهت تزریق به داخل رگ میتواند باعث مرگ شود!

اکسی کدون را در دمای اتاق و به دور از گرما ، رطوبت و نور نگهداری کنید.

تعداد دارو های خود را همیشه تحت نظر داشته باشید چون اکسی کدون دارویی اعتیاد آور است و باید مراقب باشید افراد دیگری که دارای نسخه پزشک نیستند به دارو های شما دسترسی نداشته باشند.

در مورد نحوه ی صحیح دور انداختن دارو های حاوی مخدر با دکتر داروساز مشورت کنید.اگر راه مناسبی جهت دفع این دارو ها پیدا نکردید آنها را داخل توالت ریخته و سپس از فلاش تانک استفاده کنید.

در صورت فراموش کردن مصرف دارو

تا زمانی که اکسی کدون جهت تسکین درد استفاده میشود فراموش کردن مصرف آن دور از انتظار است به هر حال اگر مصرف دارو را فراموش کردید و به نوبت بعدی مصرف زمان اندکی باقی مانده از مصرف داروی فراموش شده صرف نظر کنید و استفاده از دارو را طبق برنامه پیش ببرید.از مصرف داروی اضافی خودداری کنید.

در صورت بروز اووردوز:

اووردوز اکسی کدون میتواند مرگبار باشد مخصوصا برای کودکان و افرادی که بدون تجویز پزشک از این دارو استفاده میکنند.
علایم اووردوز میتواند شامل کندی ضربان قلب ، ضعف شدید عضلانی ، پوست سرد و چسبناک ، تنفس پر سر و صدا و آهسته باشد.اگر چنین علایمی پس از مصرف اکسی کدون در شما پدیدار شد فورا به اورژانس مراجعه کنید.

موارد منع مصرف و پرهیز های لازم

به دلیل بروز اثرات جانبی خطرناک باید از مصرف مشروبات الکلی خودداری شود.

تا زمانی که از چگونگی تاثیر اکسی کدون آگاه نشده اید از انجام دادن کارهایی که به دقت عمل نیاز دارند (مانند رانندگی) پرهیز کنید.سرگیجه و خواب آلودگی شدید میتواند موجب زمین خوردن و یا تصادف شود.

هنگام تهیه اکسی کدون از داروخانه همیشه مقدار دوز دارو و نوع آنرا چک کنید تا از مطابقت آن با نسخه پزشک مطمئن شوید.

عوارض جانبی اکسی کدون

در صورت بروز علایم واکنش آلرژیک( کهیر ، مشکل در تنفس ، تورم صورت ، لب ها ، زبان و گلو) فورا به مراکز درمانی و اورژانس مراجعه کنید.

مانند سایر داروهای حاوی مخدر اکسی کدون نیز تنفس را آهسته میکند.اگر تنفس بیش از حد ضعیف شود ممکن است منجر به مرگ شود.

فردی که از بیمار مراقبت میکند در صورتی که متوجه علایم زیر در بیمار شود باید فورا بیمار را به اورژانس برساند:

• تنفس کوتاه و با فاصله زیاد
• لب های آبی رنگ
• دانه دانه شدن مردمک چشم
• سخت بیدار شدن از خواب

در صورتی که هر یک از عوارض جانبی زیر در شما پدیدار شد به پزشک اطلاع دهید:

• تنفس کم عمق و ضربان قلب کند
• گیجی ، خواب آلودگی شدید یا تشنج
• یبوست شدید
• عدم بروز عادت ماهانه
• ناتوانی جنسی و کاهش علاقه نسبت به برقراری روابط جنسی
• سرگیجه و داشتن احساسی شبیه به مردن
• کم شدن میزان هورمون کورتیزول—حالت تهوع ، استفراغ ، کاهش اشتها ، سرگیجه ، خستگی مفرط یا احساس ضعف.

در صورت بروز علایم سندروم سروتونین فورا به اورژانس مراجعه کنید.این علایم میتواند شامل موارد زیر باشد:

• اضطراب
• گیجی
• تب
• عرق کردن
• تندی ضربان قلب
• درد قفسه سینه
• احساس کوتاه بودن تنفس
• گرفتگی عضلات
• مشکل در راه رفتن
• احساس غش

احتمال بروز عوارض جانبی جدی در افراد سالمند و یا کسانی که دچار سوء تغذیه هستند و یا از نظر جسمانی ضعیف هستند بیشتر است.

اثرات جتنبی شایع که ممکن است پیش بیاید:

• خواب آلودگی ، سردرد ، سرگیجه ، احساس خستگی
• یبوست ، درد معده ، حالت تهوع ، کاهش اشتها
• خشکی دهان
• خارش خفیف

تداخل دارویی

برخی از دارو ها میتوانند میزان اکسی کدون خون را کم یا زیاد کنند که این عمل به نوبه ی خود باعث کم اثر شدن دارو یا بروز عوارض جانبی میشود.در صورتی که از داروهای ذکر شده در لیست زیر استفاده میکنید پزشک را در جریان بگذارید:

• آنتی بیوتیک ها
• داروهای ضد قارچ
• دارو های مرتبط با قلب و فشار خون
• داروهایی که برای درمان بیماری ایدز بکار میروند

داروهای حاوی مخدر میتوانند با تعداد زیادی از دارو ها تداخل ایجاد کنند و موجب بروز عوارض جانبی خطرناک و حتی مرگ شوند.در صورتی که از داروهای ذکر شده در لیست زیر استفاده میکنید پزشک را در جریان بگذارید:

• داروهای ضد درد دیگر که حاوی مخدر هستند
• داروهای با نسخه که برای سرفه تجویز میشوند.
• داروهایی که باعث خواب آلودگی میشوند و یا تنفس را کند میکنند : قرص های خواب آور ، شل کننده عضلات ، داروهای آرام بخش و دارو های ضد روان پریشی
• دارو هایی که روی میزان سروتونین خون تاثیر میگذارند : داروهای مرتبط با افسردگی ، پارکینسون ، میگرن ، بیماری های عفونی و دارو های ضد استفراغ و تهوع.

پرسش سوال

اگر هنوز سوالی در رابطه با اکسی کدون دارید. میتوانید آن را در انجمن پرسش و پاسخ مطرح کرده و متخصصین مربوطه در وب سایت به آن جواب دهند.

مترجم: فرهاد نامدار
نوشته شده در 09 مرداد 1396
مرجع : www.drugs.com